Nhà tù Hỏa Lò (Ngục Hỏa Lò) là nơi Thực dân Pháp xây dựng với mục đích tra tấn các chiến sĩ, những nhà lãnh đạo cách mạng. Sau khi Cách mạng giành chiến thắng, mục đích sử dụng của Nhà Tù Hỏa Lò được thay đổi, nhà tù được bảo tồn và phục dựng thành điểm tham quan cho mọi du khách khi tham gia các tour du lịch Hà Nội.
1. Lịch sử hình thành và đôi nét về Nhà Tù Hỏa Lò
Ngày xưa, Nhà tù Hỏa Lò có tên tiếng Pháp là Maison Centrale, hiểu nôm na là “Đề lao Trung ương” và theo tên tiếng Việt là Ngục thất Hà Nội. Nhà tù này được Thực dân Pháp xây dựng vào năm 1896, lúc bấy giờ thì khu vực này còn thuộc ngoại vi thành phố, trên một mảnh d0at61 hình thang của thôn Phụ Khánh.
Năm 1899, du chưa xây dựng xong nhưng thực dân Pháp đã phải đưa vào sử dụng ngay vì đã bắt được hàng loạt người chống phá chế độ cai trị của chúng. Từ những năm sau đó, nhà tù liên tục được cải tạo và sửa chữa để tăng thêm diện tích vá không gian giam giữ tù nhân. Bên cạnh đó, chúng còn tăng cường phòng bị để chống các tù nhân vượt ngục, khu xà lim chúng cho bọc hai lần các cửa, thay tất cả các khóa bằng xà bảo hiểm.
Toàn cảnh khuôn viên Nhà tù Hỏa Lò
Năm 1912 chúng đã cho sửa chữa nhà kho của nhà tù thành nơi giam giữ các tù nhân là trẻ em. Chúng cho làm lại công trình vệ sinh và hố lọc vào năm 1917. Năm 1945, chúng cho xây cao thêm 1.5m bức tường bao quanh nhà tù tại mặt phố Hỏa Lò, còn các bờ tường ở mặt phố Hai Bà Trưng, Quán Sứ và thợ nhuộm thì chúng cho xây bức tường cao thêm 2m. Theo thiết kế ban đầu thì nhà tù Hỏa Lò chỉ có thể giam giữ 450 tù nhân nhưng trên thực tế thì con số này đã lên đến 2000 người. Thậm chí vào thời kỳ kháng chiến thì nhà tù còn giành ¼ diện tích làm Trại tù binh số 1.
Nhà tù xây dựng với mục đích làm nơi giam giữ các chiến sĩ, nhà chính trị và những người yêu nước chống phá chính quyền Thực dân của hai xứ Trung và Bắc Kỳ. đồng thời, đây còn là nơi giam giữ của các tù binh ngoại quốc. Nhà tù Hỏa Lò là nơi giam giữ các tù binh có án phạt dưới 5 năm và tù binh tử hình. Với các tù binh có án phạt trên 5 năm sẽ được chuyển đến nhà tù Sơn La, nhà tù Côn Đảo cùng một số nhà tù khác phân bổ theo từng khu vực.
Sau những ngày hòa bình lập lại vào ngày 10/10/1954, nhà tù Hỏa Lò đã được đổi tên thành “Trại tạm giam phạm nhân Hà Nội” và được quản lý bởi Ủy ban Quân quản Hà Nội. Từ những năm 1964 - 1973, nhà tù chính là nơi giam giữ các phi công Mỹ.
Hình ảnh phi công Mỹ bị giam giữ tại Nhà tù Hỏa Lò
Đến năm 1993, với mục đích phát triển Thủ đô, ½ diện tích nhà tù sẽ được dùng làm nơi xây dựng trung tâm thành phố với các công trình có lợi cho việc phát triển như văn phòng, khách sạn, cho thuê… phần còn lại giáp với phố Hỏa Lò được Nhà nước bảo tồn vào tạo thành khu Bảo tồn Nhà tù Hỏa Lò như ngày nay.
Nhà tù Hỏa Lò
Nhà tù có diện tích lên đến 12.000m2 và là nhà tù cao cấp nhất Đông Dương. Cấu trúc của Nhà tù gồm những bức tường đá dày 0.5m và cao 4m, được gia cố thêm dây thép điện. Nhà tù được chia thành 4 khu khác nhau, mỗi khu sẽ có các chức năng khác nhau. Cụ thể:
- Khu A và khu B: đây là khu vực dành cho phạm nhân phạm tội nhẹ, đang trong quá trình điều tra hoặc vi phạm các kỷ cương của nhà tù.
- Khu C: đây là khu vực dành cho phạm nhân Pháp và phạm nhân ngoại quốc.
- Khu D: Khu vực này dành cho những phạm nhân phạm tội nặng và đang chờ thụ án tử.
Ngày nay, diện tích Nhà tù Hỏa Lò đã được thu hẹp một cách đáng kể, diện tích chỉ còn khoảng 2.434 m2. Nhà tù được bảo tồn để làm khu di tích và phục vụ nhu cầu tham quan.
2. Thời gian hoạt động và giá vé tham quan Nhà Tù Hỏa Lò
- Khung giờ hoạt động: 8h00 - 17h00 tất cả các ngày trong tuần (bao gồm ngày lễ, Tết).
- Chương trình trải nghiệm đêm diễn ra từ 19h00 - 20h30 vào các ngày thứ 6, thức 7 và chủ nhật.
- Giá vé tham quan: 30.000 đồng/ lượt, giảm 50% hoặc miễn phí vé tham quan cho các đối tượng đặc biệt.
Sơ đồ tham quan Nhà tù Hỏa Lò
Đối tượng được giảm 50% giá vé gồm:
- Học sinh/ sinh viên (cần xuất trình thẻ học sinh/ sinh viên khi mua vé).
- Đối tượng khuyết tật thuộc diện nặng.
- Người dân Việt Nam từ 60 tuổi trở lên.
- Đối tượng được xếp vào diện chính sách xã hội.
Đối tượng được miễn phí vé tham quan Nhà tù Hỏa Lò:
- Trẻ dưới 15 tuổi.
- Đối tượng khuyết tật thuộc diện đặc biệt nặng.
- Là thành viên của: Hội cựu chiến binh, Ban liên lạc nhà tù trong cả nước và Ban liên lạc kháng chiến.
- Người có công với cách mạng.
Bên cạnh đó, Nhà tù còn cung cấp dịch vụ thuyết trình bằng tai nghe với giá 50.000 đồng/ headphone.
3. Nhà Tù Hỏa Lò ở đâu? Cách thức di chuyển đến Nhà Tù Hỏa Lò
- Địa chỉ: Số 1 phố Hỏa Lò, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Đây là khu vực trung tâm quận Hoàn Kiếm nên du khách có dễ dàng di chuyển đến Nhà tù Hỏa Lò bằng nhiều phương tiện khác nhau, bao gồm các phương tiện công cộng.
Nếu du khách xuất phát từ Hồ Hoàn Kiếm thì có thể đi theo đường Lê Thái Tổ hướng đi Hàng Trống và đi thẳng qua đường Bà Triệu. Sau đó, bạn có thể rẽ vào đường Hai Bà Trưng và đi thẳng khoảng 500m và rẽ trái vào Nhà tù Hỏa Lò.
Trường hợp du khách lựa chọn xe buýt làm phương tiện di chuyển thì có thể lựa chọn các tuyến xe số 32, 02, 38 và 41. Các tuyến xe buýt này sẽ có trạm dừng gần Nhà tù Hỏa Lò.
Xem thêm: Du khách có thể tham khảo tour Hà Nội của Kem Holiday để được phục vụ tận tình tất cả các dịch vụ mà chúng tôi dung cấp
4. Nhà Tù Hỏa Lò có gì?
4.1. Máy chém - nổi ám ảnh còn mãi
Máy chém này chính là công cụ giết người được tạo ra bồi bác sĩ người Pháp Guillotine. Công cụ này được xem là phương tiện giết người thể hiện tính nhân đạo, thay thế cho các hình thức giết người man rợ như tùng xẻo, ngựa giày xéo….
Máy chém tại Nhà tù Hỏa Lò
4.2. Cây bàng nghĩa tình - minh chứng lịch sử
Theo lời kể từ một số cựu tù chính trị từng bị giam giữ tại Nhà tù Hỏa Lò thì cây bàn đã có từ trước năm 1930. Cây bàn được những tù nhân bị kết án phải đi lao động vệ sinh bên tòa án mang về trồng. Sau một thời gian thì cây bàng lớn dần, chứng kiến bao thế hệ chính trị tại nơi đây.
Cây bàng nghĩa tình tại Nhà tù Hỏa Lò
Mỗi khi được ra ngoài thì tán cây bàn chính là điểm tập trung của các tù nhân, dưới tán cây bàn những người tù chính trị có thể tận hưởng được sự sống của thiên nhiên, khoảng không yên bình. Đồng thời, đây cũng là nơi mà các tù nhân bàn bạc chiến lược chống lại chế độ tù đày của Thực dân.
Qua bao thế hệ, cây bàn đã trở thành minh chứng cho những hoạt động thường ngày, trở thành người bạn lắng nghe bao tâm tình, ước mơ và lý tưởng của các chiến sỹ, nhà chính trị. Đây còn là “hòm thư bí mật” giúp các tù nhân trao đổi các thông tin, lan truyền tài liệu cách mạng.
4.3. Cachot (khu ngục tối)
Khu ngục này chỉ có diện tích vỏn vẹn 4m2, tường được sơn quét màu tối, thiếu không khí và không có ánh sáng mặt trời, mang đến cảm giác như đang bị chôn trong một nấm mồ vô củng bí bách.
Chỗ nằm của các tù nhân được xây bằng một loại xi măng đặc biệt, khi nằm đầu se4 dốc xuống thấp gây nên hiện tượng máu dồn lên não, tê liệt ở các chi. Thực dân thường dùng cachot để giam giữ nhằm trừng phạt những tù nhân tổ chức tuyên truyền cách mạng hay vượt ngục.
Đồng chí Trường Chinh từng bị giam ở đây khi ông tổ chức meeting trong tù để kỷ niệm ngày Quốc tế Lao động.
Cachot - nơi địa ngục của địa ngục
5. Tham quan Nhà Tù Hỏa Lò theo tour
Tùy vào quỹ thời gian của mình mà du khách có thể thoải mái lựa chọn khoảng thời gian phù hợp. Mỗi tour tham quan Nhà tù Hỏa Lò sẽ có những điểm riêng biệt thu hút du khách.
5.1. Tour tham quan vào ban ngày
Các tour tham quan Nhà tù Hỏa lò vào ban ngày có giá vé 30.000 đồng/ lượt. Sau khi mua vé, du khách có thể thuê bộ đàm kèm tai nghe để được nghe thuyết trình, những lời trích dẫn từ những người tù đã từng bị giam giữ tại đây.
Đồng thời, để du khách hiểu hơn về giá trị lịch sử thì từng phòng trưng bày, từng hiện vật đều có những tấm bản cung cấp đầy đủ các thông tin để du khách hiểu về món đồ được trưng bày.
Du khách sẽ được tham quan tất cả các khu vực trong nhà tù, ngắm nhìn các hiện vật và tìm hiểu về ý nghĩa lịch sử của chúng.
5.2. Tour tham quan Nhà Tù Hỏa Lò vào ban đêm
Để du khách hiểu về sự đau thương và những mất mát to lớn trong thời kì chiến tranh, di tích Nhà tù Hỏa Lò đã tổ chức tour đêm với chủ đề “Đêm Thiêng Liêng”. Với những tái hiện sinh động tù phần diễn xuất, trang phục, âm thanh, ánh sáng…. Du khách sẽ cảm nhận được những đau thương ấy một cách chân thận, sự oanh liệt của những chiến sĩ đã hy sinh thân mình, giành lại hòa bình, độc lập và tự do về cho dân tộc, đất nước.
Bên cạnh phần trình diễn mang đến những cảm giác khó quên thì nhân viên Nhà tù Hỏa Lò còn chuẩn bị những món quà lưu niệm như trà, bánh, thạch bàn để tặng du khách tham gia tour.
Tour “Đêm Thiêng Liêng” tại Nhà tù Hoả Lò
6. Kinh nghiệm đi Nhà Tù Hỏa Lò
Để chuyến tham quan Nhà tù Hỏa Lò mang nhiều ý nghĩa và lưu lại những giá trị lịch sử quý giá thì du khách cần lưu ý những vấn đề sau:
- Chỉ mang các vật dụng cần thiết, gọn nhẹ khi vào tham quan. Tránh trường hợp mang các vật dụng dễ cháy nổ vào nhà tù. Trường hợp có các hành lý cồng kềnh thì du khách nên gửi tại quầy theo quy định.
- Cư xử văn minh và lịch sự trong quá trình tham quan nhà tù.
- Chỉ thực hiện thắp hương và đặt hoa quả tại khu vực tưởng niệm.
- Bạn có thể dễ dàng mua vé tham quan tại cổng nên không cần phải đặt trước. Trường hợp du khách muốn thuê hướng dẫn viên thì cần hẹn lịch trước.
- Nếu du khách tham quan theo tour đoàn, mục đích học tập, nghiên cứu hay hoạt động ngoại khóa thì nên liên hệ ban quản lý trước đó để được hỗ trợ.
Nhà tù Hỏa Lò không chỉ đơn thuần là khu di tích, điểm tham quan mà du khách không thể bỏ qua khi đi du lịch Hà Nội. Đây còn được xem là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử, kho tài liệu với những dẫn chứng thiết thực để thế hệ sau biết về quá khứ khổ đau mà dân tộc ta đã phải gánh chịu, hiểu được truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc ta trong cuộc chiến giành quyền tự do dân tộc và chủ quyền đất nước.
